Yaşam Tarzı Tıbbı’na Yönelik Dijital Sağlık Teknolojileri
Yaşam Tarzı Tıbbı nedir?
Yaşam Tarzı Tıbbı” son yıllarda sağlık alanında duyduğum en güzel sağlık bilgisi. Yaşam tarzımıza bağlı olarak bozulan sağlığımızın , yiyecek, fiziksel aktivite, sağlıklı uyku gibi yine yaşam tarzı ile iyileştirmeyi hedefleyen bilim dalı. Yaşam Tarzı Tıbbı’nın bilim dalı olduğunu ve son yirmi yıldır kongreler de kitaplar ve dergiler yayınlar yapıldığını (3) öğrenmek bir o kadar sevindirici.
Amerikan Yaşam Tarzı Tıp Koleji (ACLM) , “sağlık ve yaşam kalitesini etkileyen sağlıklı davranışları benimsemeye ve sürdürmeye yardımcı olan kanıta dayalı uygulama” olarak tanımlamaktadır.
American College of Lifestyle Medicine’ nin web sitesinde , Yaşam Tarzı Tıbbı (Lifestyle Medicine [YTT]), ‘nın , sağlığımızı iyileştirmek için 6 alana odaklandığı belirtilmektedir. (1)
1- Bitki ağırlıklı gıdalara dayalı yaşam tarzı,
2-Düzenli fiziksel aktivite
3-Onarıcı uyku
4- Stres yönetimi
5-Kronik hastalıkların tedavisi ve tersine çevrilmesi için riskli maddelerden kaçınma
6-Pozitif sosyal ilişkilerin kurulması
Avrupa Kardiyoloji Birliği, Amerika Diyabet Birliği, Dünya Sağlık Örgütü gibi birçok uluslararası kuruluş, yaşam tarzı girişimlerinin tıbbi girişimlerden daha etkili, ucuz olduğu ve yan etkileri olmadığı için, tedavinin bir parçası olarak ele alınmasını önermektedir. Hatta günümüzde diyabet ve kalp hastalıklarının yönetiminde tedavi algoritmalarında ve hasta bakımında yaşam tarzı girişimlerinin ilk sırada yer aldığı görülmektedir.(3)
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, kalp hastalığı, felç ve tip 2 diyabetin% 80’i ve kanserin% 40’ı, öncelikle diyet ve yaşam tarzında iyileştirmelerle önlenebilir.(1)
Yaşam Tarzı Tıbbı’na, Dijital Sağlık Teknolojileri Desteği.
Yapılan çalışmalar, yaşam tarzının değiştirilmesi ile düzelebilecek bir çok hastalık çeşitli nedenlerden dolayı hastalar tarafından uygulanamamaktadır. Bu noktada yeni teknolojiler işimizi kolaylaştırabilir , Yaşam Tarzı Tıbbı’nın uygulanması önündeki engeller aşılabilir mi?
Şu anda Türkiye’de her yerde bulabileceğiniz dokunmatik ekranlı kol saati Fitbit gibi bir cihaz ile bütün aktivitelerimizi , adımlarınızı , nabzımızı, egzersizlerinizi, uyku kalitenizi hali hazırda düzenli olarak izleyebiliyoruz. Şu anda fitnes ağılıklı kullanım için olan cihazların bir süre sonra sağlığımız ile ilgili bir çok bilgiyi toplayabileceğini görmek zor değil.
Diğer taraftan hızla gelişmeye devam edan yapay zeka destekli sağlık asistanları bizimle konuşarak günlük yediklerimizi, aktivitemizi kısaca yaşam tarzımızı izleyerek, doktorların bize önerdikleri programlara uymakta zorlandığımız uygulamalar dijital teknolojiler ile anlık olarak izlenebilecek. tedavi ve yaşam tarzımız ile ilgili düzenlemede bize yardımcı olabilecektir.
Çok uzun olmayan bir gelecekte, ekzersiz bilgilerimiz, nabızdaki düzensizliklerimiz, tansiyon bilgilerimiz, kalbimizde olabilecek anormallikler, uykudaki sorunlarımız, sanal asistan ile diyalog sonucundaki gıdalarımızın takibi ve bunların anormal değerlerinin doktorumuza ulaşacağını tahmin etmek zor değil.Doktorumuzun önereceği yaşam tarzı değişikliklerini izleme konusunda bize çok yardımcı olacaklarını düşündüğümüzde, gelecekte Yaşam Tarzı Tıbbında dijital sağlık teknolojilerinin bir çok farklı uygulamalarının bizimle birlikte olacağına kesin görünüyor.
Yaşam tarzı tıbbının ilkelerinin özü, Baylor Tıp Fakültesi’nin işaret ettiği gibi, uyku ve stres yönetimi, fiziksel aktivite, ilişkiler ve beslenmedir.
Neden Doğru Uyku: Çalışmalar, uygunsuz uyku alışkanlıklarını, belirli kanser türleri , artan bağışıklık sistemi ve hatta Alzheimer’larla daha fazla riskle ilişkilendirdi . Bir kişinin uyku rutinini iyileştirmek için, Uyku Olarak Android , Apple Watch veya SmartSleep kafa bandı gibi sayısız sensör ve uygulama uyanma için en uygun zamanı analiz eder. Ayrıca, kafein alımı veya akşam yemeği zamanı gibi diğer faktörlerin, sonuçta ortaya çıkan uyku analizinize dayanarak uykunuzu nasıl etkilediğine dikkat edebilir ve nasıl bir iyileştirme yapacağınız konusunda bir uzmanla görüşebilirsiniz.
Stres, sürekli telaşlı dünyamızda da giderek artan bir endişedir . Vücudunuzda kalp yanıklarından uykusuzluğa kadar inme riskine kadar sayısız yankı olabilir . Burada yine Muse kafa bandı gibi cihazlar ve Headspace gibi uygulamalar stres yönetimine büyük ölçüde yardımcı oluyor.
Gıda tarayıcıları kullanıcıları yemeklerindeki bileşenlerden birine karşı uyarır. Bu tür cihazlar aşırı kilolu hastalara ve bazı gıda maddelerine alerjisi olanlara yardımcı olabilir . Nima’nın gluten ve fıstık sensörleri, hoş olmayan sonuçları olmadan ara sıra bir pastaya şımartmak isteyenler için devrim niteliğinde.
Yaşam tarzı tıp uzmanları, bu parametreleri uzaktan daha etkili bir şekilde izleyebilen ve sonuçlar göründüğünde sağlık uzmanlarına danışabilen hastalarına bu tür çözümler önerebilir.
Yaşam tarzı tıbbının ilkelerinin özü, Baylor Tıp Fakültesi’nin işaret ettiği gibi, uyku ve stres yönetimi, fiziksel aktivite, ilişkiler ve beslenmedir. Bu amaçlar için, dijital sağlık zaten ilgili parametreleri önleyici tedbirler olarak izlemek için uyarlanmış çözümler sunmaktadır.
(1)https://lifestylemedicine.org/What-is-Lifestyle-Medicine
(2)https://medicalfuturist.com/lifestyle-medicine-could-be-the-key-for-digital-health-adoption/
(3) https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/785628