Sağlık Bakanlığı’nın Covid 19 İle Mücadelesinde “Dijital Yoğun Bakım” Dönemi
Sağlık Bakanlığı, ülke genelinde yoğun bakım ünitesi bulunan, kamu, özel ve üniversite hastaneleri dahil tüm sağlık tesislerinde “Yoğun Bakım Bilgi Yönetim Sistemi(YBBYS)” yazılımlarının yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) zorunlu olarak kullanılması kararı alındığını belirterek , Dünyada örneğine az rastlanacak bir çalışmayı duyurmuştur.
Yoğun bakım ünitelerinin dijitalleştirilmesi , Covid 19 için önemli bir aşama
Sağlık Bakanlığının başlatmış olduğu yoğun bakım ünitelerinin dijitalleştirilmesi ile tüm verilerin izlenebilir , paylaşılabilir , araştırılabilir olmasını sağlayarak Türkiye’de özellikle Covid 19 ile mücadelede önemli bir aşama kaydetmiş olacaktır.
YBÜ’ ler, Covid 19 ile mücadelede hastanedeki en kritik birimlerdir. Buradaki çalışmalarda yapılacak iyileştirmeler hastalığın tedavi kalitesini, tedavi süresini , sağlık çalışanlarının bilgi paylaşımı verimliliği gibi bir çok noktada olumlu katkısı olacaktır.
Sağlık Bakanlığının ilk olarak 03.07.202 tarihinde yayınladığı “YBÜ İzlenebilirlik Altyapısı Kurulması Hakkındaki” Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci imzalı yazıda , ülkemizin güçlü sağlık altyapısı sayesinde Covid 19 ile mücadelede kazanılan başarıda yoğun bakım ünitelerimizde sunulan sağlık hizmetinin kalitesinin öneminin bir kez daha ortaya çıktığını, salgında en kritik öneme sahip yoğun bakım ünitelerinde dijitalleşme seviyesinin artırılması, geliştirilen “Klinik Karar Destek Sistemi” algoritmaları sayesinde sağlık profesyonellerinin karar vermelerine destek sağlaması ve erken uyarı sistemleri sayesinde hastalara sunulan tıbbi destek süreçlerinin iyileştirilmesinin amaçlandığı belirtilmiştir.
Dijital Yoğun Bakım Ünitelerinden, vital bulguları da içeren ventilatör, hastabaşı monitör, kangazı cihazı, infüzyon pompa seti gibi tıbbi cihaz verilerinin otomatik olarak alınması, hastanelerdeki, Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi (SBYS) yazılımları ile birlikte çalışabilirlik esasları kapsamında tüm verilerin birlikte işlenerek kullanılabilir bilgiye dönüştürülmesi ve yorumlanabilmesi , merkezi olarak yoğun bakım verilerinin izlenebilmesine yönelik bir yapının kurulması ve ülkemizin her noktasındaki hastanelerde hekimlerin birbirleri arasında elektronik ortamda bilgi ve tecrübe aktarımını sağlayabilecek, yoğun bakımlar arası telekonsültasyon altyapısının oluşturulmasının planlandığı belirtilmiştir.
Verilen yoğun bakım hizmetinin uygunluğunun ve yerindeliğinin takibi ve finansmanının planlanması, oluşan ilgili tüm veri paketlerini içeren anlık yoğun bakım verilerinin, Bakanlığın merkezi veri toplama altyapısı olan e-Nabız sistemi ne gönderimi ile mümkün olacağı belirtilmiştir.
Tüm sağlık tesislerinde kullanımı zorunludur.
Bu nedenle “Yoğun Bakım Bilgi Yönetim Sistemi(YBBYS)” yazılımlarının ülke genelinde yoğun bakım ünitesi bulunan kamu,özel ve üniversite hastaneleri dahil tüm sağlık tesislerinde kurulması ve öncelikle 3. basamak yoğun bakım ünitelerinde zorunlu olarak kullanılması kararı alındığı belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığının 03.08.2020 tarihli , 81 İl Sağlık Müdürlüklerine gönderilen yazıda, Covid 19 ile mücadelenin daha etkin mücadele edebilmek adına başlatılmış olan Yoğun Bakım Ünitelerinin merkezi bir yapıda izlenebilmesine yönelik yapılan çalışma için ; Yoğun Bakım Üniteleri (YBÜ) dijitalleşme seviyesinin artırılması ,tüm tıbbi cihaz (ventilatör, hastabaşı monitör, kangazı cihazı, infüzyon pompası, seti vb.) verilerin otomatik olarak alınabilmesi, hastanelerde çalışan HBYS ve tüm Sağlık Bilgi Yönetim (SBYS) yazılımları ile birlikte çalışabilirlik esasları kapsamında tüm verilerin birlikte işlenerek kullanılabilir bilgiye dönüştürülebilmesi ve yorumlanabilmesi, merkezi olarak yoğun bakımlar arası telekonsültasyon altyapısının oluşturulmasının planlandığı belirtilmektedir.
Dijital yoğun bakım ünitesinden beklenilen faydaların sağlanabilmesi için
Sağlık Bakanlığı tüm sağlık il müdürlüklerine gönderdiği yazıda belirtilen özellikte kurulumu planlanan bu sistemden beklenilen faydanın sağlanabilmesi için, YBBYS yazılımlarının , YBÜ ‘lerde çalışan cihazların ürettiği tüm tıbbi verilere kolaylıkla erişim sağlaması ve yanı şekilde tıbbi cihazların ürettiği tüm tıbbi verilere kolaylıkla erişim sağlaması oldukça önemli olduğu belirtilmiştir.
YBÜ’ lerde üretilen sağlık verilerinin dijital olarak toplanması,işlenmesi ve analiz edilmesinde bu verilere ek olarak geliştirilen YBBYS yazılımlarının önemine dikkat çekmiştir.
Özellikle tıbbi cihazlardan ve Hastane Bilgi Yönetim Sstemi (HBYS) gibi tüm Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi yazılımlardan alınan verilerin kullanılması ile elde edilecek otomatik basamak hesabının , YBÜ ‘ lerdeki tanı ve tedavi kalitesini artıracağı muhakkak olduğu belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı 01.01.2021 tarihine kadar süre verdiği bu çalışma ile Sağlıkta dijitalleşme de çok büyük bir adım daha atılmış olacak geleceğin teknolojileri doğal dil işleme, yapay zeka, robotik uygulamalar gibi yeni nesil teknolojilerin geliştirilmesinde çok önemli veri altyapısına sahip olacaktır.