Onkoloji Bilgi Sistemi

Onkoloji Bilgi Sistemi

Hastane bilgi sistemleri içerisinde bulunan bir çok modül ile birimler içerisinde üretilen verilerin bilgisayarda tutulmasına yönelik  ara yüzler den oluşmaktaydı. Bunlardan  alınan  istatistikler, doğruluğu garanti edilemeyen  hasta adetleri, yapılan işlem adet bilgilerinden öteye geçemezdi.

e-nabız ve arkasından  Sağlıkta İstatistik ve Nedensel Analiz uygulamalarının (SİNA) devreye girmesi ile  her birime yönelik, her doktorun yaptığı tedavilerin detaylı bilgilerine  ihtiyaç duyulmaya başlandı.

Her birim içim kullanılması gereken hesaplama yöntemleri ve birbirinden çok farklı verilerin  ilişkilendirilmesi ve yapılandırılması gerekmektedir.

Artan kanser verisi hacmi göz önüne alındığında, onkoloji bilgi sistemlerinin kullanımı kaçınılmaz görünmektedir

NCBI sayfasında yayınlanan Onkoloji Bilgi Sistemi ile ilgili makalede çeşitli klinisyen ve hemşirelerin görüşleri alınarak onkoloji bilgi sisteminde bulunması gereken bilgiler konusunda görüşler belirlenmiştir.

Kanser  Tedavisine için üç ana bölümden gelen veriler

Kanser tedavisi için onkoloji bölümü,  radyoterapi bölümü ve kemoterapi bölümünden gelen verilerin toplanması ve analizi  gerekmektedir.

Onkoloji bölümü

Onkoloji bölümü için gerekli veriler, yaş, cinsiyet, hastanın adresi, hastanın sosyal ve ekonomik durumu, boy, kilo ve vücut kitle indeksi , ilk değerlendirme verileri, tanı ve tedavi verileri, hastalık ilerleme raporu ve taburcu verileri dahil olmak üzere beş alt kategoride özetlenebilir.
Sonuçlara göre, ilk değerlendirme verileri fiziksel ve klinik muayeneleri, hasta ve ailenin tıbbi geçmişini, ilaç kullanım öyküsünü, gıda ve ilaç alerjisi, olası ameliyat öyküsü, çeşitli ilaçların öyküsü, aile öyküsü, hemşirelik tanısı , ağrı öyküsü, ülser, ilaç etkileşimleri, gıda ve ilaç alerjileri gibi daha birçok  öğe takip edilebilmelidir. Tanı ve tedavi verilerinin laboratuvar testleri, ultrasonlar, BT taramaları, MR sonuçlarının yanı sıra patoloji raporunu içerdiği belirtilmiştir.
 

Radyoterapi bölümü

Radyoterapi bölümünde, hasta onayı, tıbbi geçmiş ve radyoterapi verileri toplanmaktadır. Son tanı, müdahaleler, laboratuvar testleri, ultrason, MRI ve CT tarama sonuçları, biyopsi ve cerrahi, selülojinin ayrıntılarını içeren patoloji sonucu, tümörün derecesi ve evresi ve önerilen tedavi süreçleri bir radyoterapist için önemli verilerdir.
Radyoterapi bazen kitleyi küçültmek için ameliyat öncesinde, bazen de ameliyattan sonra hastayı tedavi etmek için uygulandığı için ne tür radyoterapi gerektiğini bilmek de önemlidir. Diğer gerekli veriler arasında radyasyon dozu, tedavi yeri, tedavi bölümü bulunmaktadır.

Kemoterapi bölümü

Kemoterapi bölümünde gerekli veriler tıbbi geçmiş, laboratuvar test sonuçları ve kemoterapi verileri olmak üzere üç alt kategoriye ayrıldı. Hastanın tıbbi geçmişinin, diğer hastalıklarının ve ilaçlarının kemoterapide çok önemli olduğu, kemoterapi öncesinde tam kan hücresi ve biyokimya gibi bazı laboratuvar testlerinin yapılması gerektiğini ve kan örneklerinin aynı gün veya kemoterapiden önceki gün alınması gerektiği belirtti.

Kemoterapi verileri ile ilgili olarak ilacın adı, dozu, ilacın uygulanma şekli, tedavi ve sevk tarihi, oluşabilecek komplikasyonlar, enjeksiyon kurslarının sayısı ve enjeksiyonlar arasındaki aralıklar  önemli verilerdir.

Kanserin  farklı aşama  verilerinin toplanması

Bu aşamalar, kanser taraması, önleme, teşhis, bakım, akıl sağlığı ve ağrı kesici ve yaşam sonu bakımıdır.

Kanser teşhisi

Kanser teşhisi için tıbbi geçmiş ve laboratuvar test sonuçları, tıbbi geçmiş, şiddetli ateş, şiddetli kilo kaybı, iştahsızlık, uzun süreli baş ağrıları, kemik ağrısı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler, sık kanama, kronik ülserler, solukluk, öksürük ve kramplar, spontan morarma, düzelmeyen soğuk algınlığı gibi semptomlarını içerir. Dahası, sigara ve alkol gibi risk faktörlerinin yanı sıra mesleki risk faktörlerinin de dikkate alınması gerekir.

 Kanser bakımı

Tıbbi bakım için gerekli veriler, cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, hormon tedavisi ve immünoterapi verileridir.

 Kaynak:
.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6982650/
.https://touchoncology.com/supportive-cancer-care/journal-articles/information-management-in-oncology/

Nurettin Altunbudak

Manisa Soma doğumlu, Balıkesir lisesi Mezunu. ODTÜ Fizik Bölümünde okudu. Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ve Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi firmalarında 25 yılı aşkın yöneticilik yaptı. Sağlık Bakanlığı "Halk Sağlığı Laboratuvar Bilgi Sistemi", "Ulusal Hastane Enfeksiyon Sürveyans Yazılımı", Ana Çocuk Sağlığı "Ulusal Neonatal Topuk Kanı Tarama Yazılımı", G2G kapsamında, Hollanda Ulusal Sağlık Enstitüsü işbirliği ile "Ulusal Zehir Bilgi Sistemi", "Ulusal Tüberküloz Bilgi Sistemi", "Web Tabanlı Halk sağlığı Klinik Dışı laboratuvar Bilgi Sistemi" projelerinde yöneticilik yapmıştır. 2015 Yılında, Sağlık Bilişimi Yöneticileri (Sabiyed) Dernek Başkanlığı yapmıştır. Hastanelerin HIMMS akreditasyon süreçlerinde danışmanlık, eğitmenlik yapmıştır. Şu anda saglikteknoloji.com Genel yayın yönetmenliği ve sağlık bilişimi konularında danışmanlık yapmaktadır