Coronavirüs’ten Sonra Yaşamımızda Neler Değişecek?
Koronavirüs hastalığı (Covid-19) salgınının en yoğun yaşandığı bu günlerde salgın için alınan önlemler ve ekonomik tahminler üzerinde durulmaktadır. Bununla birlikte kafamızın bir kenarında salgından sonraki olabilecekler için tahmin yürütmeye çalışıyoruz. Tahminlerimiz farklı olsa da, hükümetler, şirketler ve vatandaşların davranış biçimini derinden etkilenecek, kamusal yaşamımız da önemli değişilikler olacaktır.
Değişen hükümetler ve politikalar
Başta Türkiye olmak üzere Tayvan, Hong Kong, Güney Kore ve Singapur’un salgınla mücadelede gösterdiği başarı Avrupa ve Amerika ülkeleri tarafından alkışlanmıyor olsa da bir çok Amerika ve Avrupa’daki Dünyanın büyük güçleri kendi riskleriyle karşı karşıya kalmıştır. Salgın, bu güne kadar batının her konuda öncü ve güçlü duruşuna yıkmış, bunun yerine güçlü yönetime sahip ülkelerin başarısını ortaya çıkarmıştır.
Singapur’daki Lee Kuan Yew Kamu Politikası Okulu dekanı Kishore Mahbubani, şimdiye kadar kültürel düzeyde, Doğu Asya ekonomilerinin salgını ele alma konusunda daha iyi yetenekler sergilediğine dikkat çekti. Tayvan, Hong Kong, Güney Kore ve Singapur, hepsi iyi yönetim abidesi olarak duruyor. Bu kriz, başkalarından öğrenecek çok az şeyi olduğunu iddia eden Batı’da hükümet modellerinin savunucuları için bir darbe olmuştur.
Salgın sonrası krizden çıkış için devletlerin gücünün artması, birçok ülkede devlet elinin gücünü gören vatandaşlar tarafından belki de demokratik ulusları daha otoriter olmaya doğru itecektir.
Devletin Büyüyen Rolü, Devletlerin Yeni Öncelikleri
Devletlerin elde edeceği bu yeni güç, salgından sonra sorunlarının nasıl ele alınacağını etkileyecektir. Devletler iklim değişikliği ve çevresel sorunlara yönelik talepler için daha duyarlılık gösterebilirler. Türkiye gibi güçlü sağlık altyapısı ve yaygın sosyal güvenlik yapısı olmayan ülkeler böyle bir salgın karşısında kaldıkları çaresizlik sonucunda sağlık sitemini ve sosyal güvenlik sistemlerini gözden geçirmelerine neden olabilecektir.
Bu değişikliklerin birçoğu, hükümetin her zaman yapmış olması gereken yatırımları teşvik ederek ve daha geniş bir tüketim tabanı sağlayan daha eşitlikçi bir büyüme döneminde faydalı olabilir.
Vatadandaşın lider Tercihlerindeki Değişim
2008 mali krizi, özellikle ekonomik kehanetler yapmaya eğilimli uzmanlara karşı güvensizliğin oluşmasına yol açtı. Eğitimli seçkinlerin küçük bir kısmına duyulan güvensizlik gerçekten söyleyecek faydalı sözleri olan diğer uzmanlara şüphe duyulmasına neden oldu. Bu güvensizlik sonucunda, kamu görevinde yeterli uzmanlığa sahip olmayan kişilere oy verme eğilimi oluşturdu.
Ancak devlet yönetimi , zamanlarını siyasete ve yönetime adamış ciddi kişiler içindir. Türkiye’de , altyapısının güçlü olmasında da, salgının yönetilmesindeki başarısında da güçlü yönetim becerisi ve güçlü lidere sahip olması yatmaktadır. Aynı şekilde Singapur, Güney Kore veya Almanya’daki daki liderlerin olduğu ülkelerinde salgını başarılı şekilde yönetilmesi şaşırtıcı değildir.
Vatandaşların refahı için yapılacaklar
Türkiye gibi bir çok ülke tarihinde görülmemiş şekilde vatandaşlarına doğrudan ödeme yapmış , vatandaşlarının salgından en şekilde etkilenmesine yönelik hibe ödemeler dahil bir çok paket açıklamıştır. Ancak bir çok ülke devlet bütçelerinin yetersizliği öne sürülerek veya başka nedenlerle ertelenen yerine getirilmeyen bir çok düzenleme bulunmaktadır. Salgın nedeniyle vatandaşların içerisinde bulunan durumdan kurtarılması adına bu güne kadar ertelenen yapılmayan bir çok uygulamanın yapılabilmesi için bütün engeller kalkmıştır.
Salgın sonrası meydana gelecek işsizlik sorunlarının aşılabilmesi en büyük öncelik olacak insanların refahının geri getirilmesi için tüm kurallar tekrar gözden geçirilecektir.
Ülkeler ekonominin düzelmesi için tüm şartları zorlayacaklar, salgından önceki ticari anlaşmalar devletlerin kendi vatandaşları lehine kullanılacaktır. Önceki ticari anlaşma sınırları taciz edilecektir.
Salgın, işimizin bazı bölümlerini uzaktan yönetmenin gerçekten mümkün olduğunu göstermiştir.
Koronavirüs iş yaşamımız ve şirketler açısından şimdiden değiştirdiği konulardan biride uzaktan çalışmanın mümkün olduğu. Bundan sonra benzer bir şekilde, evden çalışmak zorunda olan engelliler, anneler, evde bakıma muhtaç kişileri olanlar bundan önce şirketlerinden alamadıkları evden çalışma iznine bundan böyle daha kolay izin alabilecekler. Salgın, işimizin bazı bölümlerini uzaktan yönetmenin gerçekten mümkün olduğunu göstermiştir.
Teknolojiye gelişmelerin önü açılacak
Covid-19’un bir diğer orta vadeli etkisi, teknolojiyi kullanımının önceliklendirilmesi ve teknoloji kullanımına açık olmasını sağlamıştır. Özellikle hastanelerde vido görüşme (Teletıp) yoluyla muayene, uzaktan eğitim hızla devreye girmiştir. Koronavirüs çeşitli telekonferans yazılımlarından teletıp gibi halen kullanılan temassız, sürücüsüz araç gibi teknoljilerin kullanımı ve gelişmesini hızlandırırken, teslimat uygulamaları, robotik uygulamalar, dokunmadan çalışan asansörler gibi hayatımızda daha önce hiç kullanmadığımız bir çok yeni teknolojilerin gelişmesini sağlayacaktır.
Ancak bu teknolojilerin gelişmesi için salgın sonrası ihtiyaç duyulan devletin teşvik ve destekleri ile mümkün olabilecektir
