Coronavirus Doktorları Kimi Kurtarmaları Gerektiğine Karar Vermeye Zorlayabilir

Coronavirus Doktorları Kimi Kurtarmaları Gerektiğine Karar Vermeye Zorlayabilir

 

Kaynakların yetersizliği, daha genç ve daha sağlıklı hastalara öncelik verilmesine,  diğerlerinin  ölüme terk edilmesi anlamına  gelebilir.

İtalya  bakım  talebi arzdan çok daha fazla olması ile ilgili çok ciddi zorluklarla karşı karşıya. Sağlık görevlileri, tedavi etmemeye karar vermenin büyük olasılıkla ölüme yol açacağını bile bile kimin tedavi edileceği konusunda çok zor kararı vermek zorunda.

Perşembe günü, İtalyan Anestezi Koleji, Analjezi, Resüsitasyon ve Yoğun Bakım, kritik hastaların ihtiyaçları karşılamadığı durumda  kıt  kaynakların nasıl dağıtılacağını öneren yönergeler yayınladı . Kılavuz ilkelere “önce hayatta kalma olasılığı daha yüksek, ikincisi de daha fazla potansiyel yaşam süresi olanlara” öncelik verilmesi gerektiğini belirtmektedir.

Sonuç olarak, altta yatan rahatsızlıkları olan hastalar ve virüsü atlatma şansının daha az olduğu düşünülen yaşlı hastalar, iyileşme şansı daha sağlıklı ve / veya genç insanlar lehine tedavi edilemez.

 

İngiltere’de benzer durumla karşılaşabilir

Önümüzdeki aylarda, Covid-19’u yakalayacak tüm insanları tedavi etmek için gerekli kaynaklara sahip olmadığımız İngiltere’de benzer bir durumla karşılaşabiliriz. Peki, sağlık uzmanları kime davranacaklarına nasıl karar verirler?

Altta yatan rahatsızlıkları olan hastalar ve koronavirüs salgını yaşama şansı daha az olan yaşlı hastalar, iyileşme şansı daha yüksek olan daha sağlıklı insanlar lehine tedavi edilmemektedir.

İtalya’da uygulanan temel ilke, hepimizin aşina olduğu – kurtarıcılığın bir biçimi – kurtarılan yaşam sayısını en üst düzeye çıkarmayı amaçlayan bir ilkedir. Bu yaklaşım, herhangi bir yaşama diğerine göre değer vermez – tüm yaşamlar eşit derecede değerlidir – ancak kaynakları en fazla yaşamı kurtarabilecekleri yere odaklamamız gerektiğini söyler. Bu, tedaviden yararlanma olasılığı yüksek olan ve yatağı boşaltmak ve bir sonraki kişiye izin vermek için yeterince hızlı iyileşme olasılığı yüksek olan kişilerin tedaviye öncelik vermesi anlamına gelir.

Bu, kendim de dahil olmak üzere, “ilk gelen, ilk hizmet verilen” kuyruk sistemini sezgisel olarak tercih eden bizlere yasak olabilir. Bu daha uygun , tarafsız ve adil  görünüyor. Bu normal zamanlarda en iyi strateji olabilir – ancak bir pandemi normal değildir. Bu bir acil durumdur ve acil durumlar bir etik askıya alınma çağrısında bulunmasa da, önceliklerimizi tekrar gözden geçirmemiz için bizi çağırırlar – ve bu her zaman çok rahatsız edici olacaktır.

Sıradaki ilk kişi Covid-19’dan muzdarip  daha yaşlı ancak  altta yatan bir akciğer rahatsızlığı var bu nedenle  kritik bakıma ihtiyaç duydukları anlamına gelir. Tedavi boşuna olmayacaktır – hayatları kurtulabilir – ancak bunları tedavi etmeyi seçmek uzun süre yoğun bakım gerektirir ve sonuç belirsiz olur. Sıradaki iki kişi benzer yaştadır ve virüs tarafından sert bir şekilde etkilenmiştir, ancak altta yatan akciğer problemleri çekmezler. Hayatta kalma olasılıkları daha yüksektir.

Ayrıca virüsün en kötü etkilerini ortadan kaldırmak için kritik bakıma ihtiyaç duyuyorlar, ancak altta yatan sağlık durumları olmadığı için tehlike bölgesinden daha hızlı geçecekler, yani her ikisinin de daha kısa sürede kurtarılacağı ve İlk hastayı kurtarmaya çalışmak için daha az kaynak gerekir. Bu senaryoda, her üçüne de eleştirel bakım verilemeyeceği varsayılarak, daha az kaynak alacak olan kişiyi daha kesin bir sonuçla tedavi etmek ve yatağı daha hızlı boşaltmak mantıklı görünmektedir.

Hayatta Kalma Olasılığı En Yüksek Olanlara Öncelik Verilmelidir

Mümkün olduğunca fazla hayat kurtarmayı amaçlayan bir sistem hakkında sezgisel olarak makul bir şey var. Ancak bunu yapmanın yolu, İtalya’nın yaptıklarını yapmak ve hayatta kalma olasılığı en yüksek olanlara öncelik vermektir. Knock-on etkisi, yaşlılardan ve altta yatan sağlık durumları olan – tedaviden yararlanma olasılığı daha düşük olan ve faydaları görmek için daha uzun sürecek olanların – tedavi alamayacaklarıdır. Bu içgüdüsel bir sonuçtur. Sonuçta bazı insanların ölüme terk edilmesi gerektiğini söyleyen bir sonuçtur.

Ancak bunun gibi senaryolarda rahat olmayı bekleyemeyiz. Bu tür bir durum, bizi tüm yaşamları kurtarmaya çalışmak zorunda olduğumuz iyi nedenlerimizin olduğu gerçekten ikilemsel bir duruma sokar, ancak yine de kimi kurtarmaya çalışacağımızı seçmek için zorlanırız. Ne yaparsak yapalım, yanlış bir şey yapacağız – ve bu gerçek bir ahlaki ikilemin belirleyici bir özelliğidir. Hiç kimse bu tür bir sonuçtan rahatsız olmamalıdır. Eğer burada bitirirsek, bu tür bir karar alarak kazanmayacağız. Hepimiz bir şekilde kaybedeceğiz.

Bu triyaj kararlarını vermek zorunda kalacak insanların ön cephedeki klinisyenler olduğunu da hatırlamakta fayda var. İmkansız bir işi olacak ama yine de yapacaklar. Bunlar, bu ikilemin yükünü – her gün, her gün – taşıyacak ve içgüdüsel olarak yanlış bir şey yaptıklarını hissetmelerini sağlayacak kararlar vermek zorunda kalacak insanlar. Ölen ya da ölenlerin aileleriyle karşı karşıya kalacaklar ve neden onları kurtarmak için hiç çaba göstermediklerini anlatacaklar. Bunun bir maliyeti olacaktır – ve bunun kendisi etik bir yanıt gerektirir.

Sağlık hizmetlerinde etik hakkında düşündüğümüzde, kilit bir ilke zarar ve ıstıraptan kaçınmaktır. Ancak burada zarardan kaçınmak yok. Yapabileceğimiz tek şey onu hafifletmeye çalışmaktır ve eğer tamamen hafifletemezsek, herkesin kurtarılamayacağını anlamak ve umutsuzca zor olmak zorundayız. Bu zaten bildiğimiz bir şey – sadece düşünmemeye çalışıyoruz. Ancak böyle bir pandemide, bununla başa çıkıp yardım edemeyiz.

  • Dr. Jonathan Ives, Bristol Üniversitesi Tıpta EtikMerkezi’nin müdür yardımcısıdır
  • Kaynak:https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/mar/14/coronavirus-outbreak-older-people-doctors-treatment-ethics

Nurettin Altunbudak

Manisa Soma doğumlu, Balıkesir lisesi Mezunu. ODTÜ Fizik Bölümünde okudu. Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ve Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi firmalarında 25 yılı aşkın yöneticilik yaptı. Sağlık Bakanlığı "Halk Sağlığı Laboratuvar Bilgi Sistemi", "Ulusal Hastane Enfeksiyon Sürveyans Yazılımı", Ana Çocuk Sağlığı "Ulusal Neonatal Topuk Kanı Tarama Yazılımı", G2G kapsamında, Hollanda Ulusal Sağlık Enstitüsü işbirliği ile "Ulusal Zehir Bilgi Sistemi", "Ulusal Tüberküloz Bilgi Sistemi", "Web Tabanlı Halk sağlığı Klinik Dışı laboratuvar Bilgi Sistemi" projelerinde yöneticilik yapmıştır. 2015 Yılında, Sağlık Bilişimi Yöneticileri (Sabiyed) Dernek Başkanlığı yapmıştır. Hastanelerin HIMMS akreditasyon süreçlerinde danışmanlık, eğitmenlik yapmıştır. Şu anda saglikteknoloji.com Genel yayın yönetmenliği ve sağlık bilişimi konularında danışmanlık yapmaktadır