Doktorlar HBYS’ den Ne Kadar Memnun?
Hastane Bilgi Sistemi ( HBYS), doktorların, hastanelerde tedavi süreçleri için, önemi her geçen gün artan önemli bir araçtır. Bu da, doktorların, HBYS konusundaki memnuniyeti üzerinde, daha çok odaklanılması gerektiğini gösteren önemli bir konudur.
Doktorların HBYS’ nin kullanımı , doktorların iş yapış şeklini, performansını, üretkenliğini hasta ile ilişkisi dahil bir çok yönden etkilemektedir. Doktorların HBYS den memnuniyetsizliği, hastalara verilen tedavi hizmetini doğrudan etkilemekte, hastane yönetimini memnuniyetsizliğini beraberinde getirmektedir.
HBYS kullanmayan doktor kaldı mı?
Türkiye’de 2005 yıllarında, polikliniklerde kullanılmaya başlanılmasından sonra HBYS’ye dokunmamış doktor kaldı mı bilmiyorum. Sağlık Bakanlığının en son e-nabıza uygulaması ve Sosyal Güvenlik Kurumunun bir çok uygulamayı dijital ortamdaki istemesi , dijital fatura ve geri ödeme kuralları çerçevesinde Türkiye’de HBYS kullanmayan hastane kalmadı. HBYS’ lerin hastanelerdeki kullanıcı sayıları her geçen gün artarak devam etmektedir.
HBYS’ ler tedavi hizmetinde doktorların her geçen gün hastanedeki daha önemli aracı olmaya devam etmektedir. Bu da gösteriyor ki doktorların HBYS konusundaki memnuniyeti, hasta tedavisi ve sağlık yönetimi açısından üzerinde durulması gereken önemli bir konudur.
Türkiye’de, doktorların HBYS’ ler arasındaki memnuniyetini ölçen, farklı yıllarda yapılmış kapsamlı bir araştırma yoktur. Doktorların hangi HBYS’nin kullanımını kolay bulduğu, HBYS’ den memnuniyet derecelerini ölçen veya kullanılan HBYS’lerin tedavideki etkileri, firma desteğinin değerlendirilmesi, HBYS’lerin kendilerine olumlu olumsuz etkileri konularında yapılmış bir araştırma bulunmamaktadır. Bu nedenle Türkiye’de hemen tüm hastanelerde HBYS konusundaki gözlemlerimizi, deneyimlerimizi yurt dışındaki yapılan çalışmalar dan destek alarak tanımlamaya çalışacağız.
Doktorların HBYS kullanımının incelenmesinde, hastanelerin büyüklükleri , eğitim araştırma , üniversite , özel hastane, kamu hastanesi olması gibi değişkenler dikkate alınmak durumundadır.
Diğer bir deyişle, ilçe hastanesindeki basit süreçleri olan HBYS kullanan doktor memnuniyeti ile bir çok uzmanlık dalına hizmet eden, bütün uygulamaları derinlemesine kullanan, detaylı raporlara ihtiyacı olan büyük bir araştırma hastanesindeki doktor memnuniyetleri karşılaştırıldığında , HBYS’ lerin ve hizmetlerin çok farklı özellikte olabileceğini tahmin etmek zor değildir.
2016 Yılı Doktor Memnuniyeti Raporu
Medsacape (1) tarafından yapılan, doktorların HBYS üzerindeki en faydalı buldukları uygulamalar ile ilgili araştırmada, doktorların yaklaşık üçte ikisi (% 62) e-reçeteyi en yararlı bulmuşlar. , % 57’si hasta bilgilerini daha kolay bulabildiğini ve gözden geçirebildiğini belirtmiş. Yaklaşık yarısı (% 49) ilaç / alerji kontrollerini ve diğer hekimlerin hasta kayıtlarına erişmeyi faydalı bulmuşlar. Yaklaşık üçte biri (% 35), hastalara yapılan vizit bilgilerine ulaşabilmenin klinik açıdan en faydalı olduğunu belirtmiş. Şablonların kullanımı, faturalandırma ve uzaktan erişim konularında memnuniyetlerini bildirmişlerdir.
Yapılan araştırmada (1) Doktorların, HBYS’ler ile ilgili birçok şikayet olsa da, HBYS’ye sahip olmanın olumlu etkilerini de kabul ettiklerini göstermektedir. Ankete katılanların yarısından fazlası (% 56) EHR’lerin dokümantasyonu geliştirdiğini ve üçte birinden biraz azının hasta servisini, (% 30), klinik operasyonları (% 32) ve fatura tahsilatlarını (% 31) geliştirdiklerine inandığını söyledi. Diğer taraftan hekimlerin % 21’i HBYS’lerin dokümantasyon sürecini daha da kötüleştirdiğini ve% 25’inin hasta servisi ve klinik operasyonlara zarar verdiğini söyledi. Sadece% 7’si toplam süreci daha da kötüleştirdiğini söyledi.
Doktorların HBYS ile yaşamak istemedikleri en önemli sıkıntı, hasta ile ilişkilerinin bozulmasına neden olmasıdır. Bu yılki raporda, katılımcıların % 57’si HBYS’lerin hastalarla yüz yüze görüşlerini azalttığını belirtti. Yinede bu, 2014 anketinde % 70 olan katılımcıya göre daha olumlu bir sonuç olduğu görülmektedir.
Bu yıl, sadece HBYS’lerin % 14’ü tedavi planı yönetimini kötüleştirdiğini ve % 18’inin hasta sorunlarına cevap verme yeteneğinde zorluk çektiğini söyledi, bu da 2014’teki yanıtlara göre belirgin bir iyileşme (sırasıyla% 26 ve% 27). Türkiye’de de bu oranların eski yıllara göre daha iyi olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Türkiye’de bir çok ülkenin yanında doktorlar HBYS’ nin tedavinin bir parçası olduğunu çok iyi özümsemiş durumdalar.
Yapılan araştırmada(1), bazı sağlık uzmanları, hastalarla karşılaşma sırasında verilerini gözden geçirmenin, tedavilerine daha fazla hakim olmalarına ve kendi sağlıklarına karşı proaktif olmalarının daha kolay olabildiğini söylüyor.
Medscape araştırmasına göre (1), çoğunun HBYS sisteminden göreceli memnuniyetsizliğe rağmen, doktorların% 81’i mevcut HBYS’lerini korumayı planlamaktadır ve % 17’si geçiş yapmayı planlasa da, sadece% 5’i memnuniyetsizliklerini gerekçeleri olarak belirtti. Çoğu için, HBYS’lerini çalıştırma ve onunla rahat olma öğrenme sürecinden geçmesi, tamamen memnun olup olmadıklarına bakılmaksızın, onunla kalmak istemek için en büyük bir neden olarak görünmektedir.
Türkiye’de de geçiş sürecinde yaşadıkları problemlerden dolayı tekrar aynı sıkıntıları yaşamamak adına kullandıkları ile devam etmek isteyen oranı çok fazladır. Türkiye’de Kamu en büyük müşteridir. Alımlar İhale kanunu çerçevesinde yapılmaktadır. Bu nedenle, doktorların HBYS den memnun olup olmamasının bir önemi yoktur. Esasen Hastanelerde HBYS ‘nin yönetim sorunu nedeniyle oluşan memnuniyetsizlikler azımsanmayacak oranlardadır.
Türkiye’de ki HBYS memnuniyetleri , doktor ve hasta memnuniyeti üzerinden değil şartname ve hakedişler üzerinden yapılmaktadır. Buda HBYS’ lerin değerinin değerinin çok altında ihaleler ile belirlenmesini rekabetin ihale, şartname ve hakediş konularında yaşanmasına neden olmaktadır.
HBYS ‘lerin gerçek sahibi doktor ve hastaların memnuniyeti ile ölçüldüğü, HBYS lerin , yenilikçi ürün ve hizmetler ile rekabet edebildikleri günlerin gelmesi dileğiyle.
(1) https://www.medscape.com/features/slideshow/public/ehr2016#page=1