Kanserlerin Nasıl Oluştuğuna Dair Önemli Araştırma

Kanserlerin Nasıl Oluştuğuna Dair Önemli Araştırma

Düzinelerce kanser türü üzerinde yapılan yıllar süren büyük çalışmada, tümörlerin nasıl oluştuğuna dair bir çok sır ortaya çıkarıldı. Yapılan bu devasa çalışma sayesinde kanserlere yönelik, daha etkili hedef tedaviler geliştirilebilir. Pan-Cancer Projesi bünyesinde tüm dünyadan 1300’ün üzerinde araştırmacı 2800 hastada, 38 kanser türünün genomu dizinlendi.

Bu çalışma sayesinde yeni keşifler de yapıldı. Örneğin; hücrelerin kontrolsüz bölünmesine neden olan sürücü mutasyonların sayısı ve konumu sayesinde, farklı dokularda bulunan kanserlerde şaşırtıcı benzerliklere rastlandı.

Nature ve Nature yan araştırma dergilerinde yayınlanan 20 civarı makalede bugüne kadar yapılmış en geniş çaplı kanser genom araştırması yayınlandı.

“Tümörlerin kökeni ve evrimine dair elde ettiğimiz bu bilgiyle, erken tedavi için yeni araçlar ve tedaviler geliştirerek daha odaklı tedaviler yapabilir ve hastaları başarıyla tedavi edebiliriz,” diyor Ontario Kanser Araştırmaları Enstitüsü’nden komitenin üyesi Lincoln Stein.

Çalışmanın anahtar bulgularından birinin kanser genomlarındaki büyük çeşitlilik olduğu da belirtiliyor. “En çarpıcı bulgu bir kişinin kanser genomunun, diğer kişiden oldukça farklı olabileceğiydi,” diyor Wellcome Sanger Enstitüsü’nden Peter Campbell. Araştırmada birey kanserlerin binlerce mutasyon olduğu bulundu. Bununla beraber mutasyona neden olan 80‘den fazla süreç de belirlendi; bazı kanserler yaşa bağlı, bazıları kalıtımsal veya sigara gibi alışkanlıklarına bağlanıyor.

Bazı Kanserler Onlarca Yıl Önce Çocuklukta Gelişiyor Kanserlerin öyküleri çok çeşitlilik gösteriyor. Örneğin, bazı kanserlerin onlarca yıl önce çocuklukta oluşmaya başladığı bulundu. “İşte bu erken müdahale fırsatının düşünüldüğünden çok daha geniş bir zamana yayıldığını gösteriyor,” diyor Campbell.

Ayrıca hastalarda bulunan mutasyon örneklerinin oluştukları yer dikkate alındığında, kanserin % 1- 5’inin neden normal teşhisle saptanamadığı düşünülürse, belirmeye yardımcı olabilir. Hatta dizinlenen genom sayesinde, nadiren kanser türüne ilişkin yapılan yanlış teşhisleri gösterebilir. Kanser genomlarının dizinlenmesine ilişkin yapılan çoğu çalışmada ,yaklaşık %2’si bilinen protein kodlama genlerine odaklanıyordu. Fakat Pan-Cancer Çalışması sayesinde tüm genomlar dizinlenerek,geri kalan % 98 kodlanmayan genler olarak da bilinen, yeni kanser sürücü mutasyonları aydınlatıldı.

Araştırmacılar kanser mutasyonlarında çok büyük bir varyasyon olduğunu saptadılar. Bunların bir kaçı çocuklarda görülen kanserlerdi. Akciğer kanseri örneklerinde 100,000’den fazla varyasyon saptandı. Bu vakaların % 5 kadarında, bilinen sürücü mutasyonlarına rastlanmadı. Yani bu mutasyonlar henüz tanımlanmadı. Devasa Spektrum Bu genom dizinlemeleri sayesinde çok çeşitli mutasyon tipleri haritalandı. Bunlar kansere neden olan; DNA’da tek bir harf değişiminden, genetik kodda büyük silinmeler veya yerleştirmelere kadar bir çok mutasyonu içeriyor.

Ayrıca vücudun çok farklı bölgelerinde oluşan kanserlerin , düşünüldüğünden çok daha benzer olduğu ortaya çıkarıldı. “Meme kanseriyle, prostat kanserinin sürücü mutasyonlarının benzer olduğunu söyleyebiliriz. Bu şu anlama geliyor: prostat kanserine yakalanan kişi, meme kanseri tedavisinden de yararlanabilir,” diyor yardımcı yazar ve Copehangen Üniversitesi’nden Doç. Dr. Joachim Weischenfeldt. Bu araştırma sayesinde, teşhisi zor kanser türleri tanımlanabilir ve de özel sürücü mutasyonlara dayalı hedef tedaviler uygulanabilir, gelişmekte olan tümörler erkenden teşhis edilebilir.

Kaynak:https://www.sciencealert.com/decades-long-genome-study-reveals-the-secrets-of-cancer-formation
https://www.gercekbilim.com/pan-kanser-arastirmasi-kanserlerin-nasil-olustuguna-mutasyon/ .

Nurettin Altunbudak

Manisa Soma doğumlu, Balıkesir lisesi Mezunu. ODTÜ Fizik Bölümünde okudu. Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ve Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi firmalarında 25 yılı aşkın yöneticilik yaptı. Sağlık Bakanlığı "Halk Sağlığı Laboratuvar Bilgi Sistemi", "Ulusal Hastane Enfeksiyon Sürveyans Yazılımı", Ana Çocuk Sağlığı "Ulusal Neonatal Topuk Kanı Tarama Yazılımı", G2G kapsamında, Hollanda Ulusal Sağlık Enstitüsü işbirliği ile "Ulusal Zehir Bilgi Sistemi", "Ulusal Tüberküloz Bilgi Sistemi", "Web Tabanlı Halk sağlığı Klinik Dışı laboratuvar Bilgi Sistemi" projelerinde yöneticilik yapmıştır. 2015 Yılında, Sağlık Bilişimi Yöneticileri (Sabiyed) Dernek Başkanlığı yapmıştır. Hastanelerin HIMMS akreditasyon süreçlerinde danışmanlık, eğitmenlik yapmıştır. Şu anda saglikteknoloji.com Genel yayın yönetmenliği ve sağlık bilişimi konularında danışmanlık yapmaktadır